DANH MỤC SẢN PHẨM

Một trong những hóa chất thường xuyên sử dụng để bảo quản hải sản, chính là phân urê. Vì khi được hòa tan trong nước, chất này sẽ làm tăng độ lạnh, giúp hải sản tươi sống sẽ tươi lâu hơn. Thực tế, urê là  một loại phân hóa học được dùng phổ biến trong nông nghiệp. Đây là loại hóa chất kìm hãm sự phát triển của vi khuẩn. Vì phân urê có giá thành rẻ hơn so với các cách bảo quản khác như dùng đá lạnh để ướp hải sản nhưng thời gian bảo quản chỉ từ 2 – 4 ngày hay dùng cách cấp đông (đông lạnh),…, nên không ít người kinh doanh hải sản tươi sống dùng phân urê để bảo quản, nhằm giữ cho hải sản không bị ươn thối.

Theo chân người trong nghề

4 giờ sáng, chợ cá Bến Đình, phường 5, TP Vũng Tàu, tấp nập người mua, kẻ bán. Các vựa thu mua hải sản bắt đầu giao mối cho những người bán lẻ tại các chợ trong thành phố. Chị Phan Thị Hằng, một người bán cá tại chợ Vũng Tàu, đưa khách đến hàng tôm và mách nhỏ: “Số tôm đang nằm trong các bì, sọt kia là hàng lấy từ các tàu cá xuống, một chút nữa sẽ được chủ vựa cho vào chậu nước có chứa urê để ngâm, sau đó mới cân cho mối”. Theo chị Hằng, ngâm tôm với urê giữ được màu sắc tươi lâu hơn.

Theo chị Hằng, công nghệ “tráng đạm” rất đơn giản, toàn bộ cá được các đầu nậu đưa từ biển về được nhúng vào thùng nước đá có pha đạm urê, sau đó vớt ra sạp bán cho khách hàng. Những loại cá vận chuyển lên TP HCM, các tỉnh xa, đầu nậu phải rắc thêm đạm urê vào trong đá cây, nhờ đó, 4-5 ngày sau, thậm chí cả tuần cá vẫn tươi.

Chỉ tay vào sọt cá bạc má, chị Hiền (một người bán cá ở chợ) chê “hàng không được ngon”, một chủ vựa vội đon đả: “Chuyến này biển động nên tàu ở lại lâu, em yên tâm, chị làm hàng rất kỹ rồi, dù không được ngon nhưng để đến ngày mai vẫn được, giá lại rẻ hơn so với thứ khác”.

Theo chị Hiền, các loại cá như: cá thu, cá dứa, cá ngừ… bị ngâm urê ít nhất là 2 lần. Chưa kể, khi bán lẻ, bị ế buộc người bán phải ngâm thêm urê lần nữa.

Những người buôn cá cho rằng, tẩm ướp bằng urê, tuy giữ được cho màu cá tươi lâu nhưng người mua chỉ cần chú ý kỹ cũng có thể phân biệt được. Với loại cá trông thì tươi, màu cá đậm, mang cá cũng hồng tươi hơn bình thường nhưng khi lấy tay ấn vào thân cá thấy mềm, độ đàn hồi thấp, ngửi cá không có mùi tanh… chính là do đã được ướp bằng urê.

Hải sản ướp urê dễ gây ngộ độc cấp tính

Vnexpress cho hay, theo phó giáo sư, tiến sĩ Nguyễn Duy Thịnh, Viện Công nghệ sinh học và Công nghệ thực phẩm (ĐH Bách khoa Hà Nội), urê là phân bón hóa học dùng trong nông nghiệp, có tác dụng kìm hãm sự phát triển của vi khuẩn.

Giá thành rất rẻ nên không ít người kinh doanh thủy hải sản tươi sống đã dùng phân urê nhằm giữ cho thực phẩm tươi lâu không bị ươn thối. Hải sản chứa nhiều dinh dưỡng tốt cho sức khỏe nhưng khi bị tẩm ướp urê, chất tẩy javel thì không còn nguyên chất nữa và có thể gây ngộ độc cho người dùng.

Khi sử dụng đạm urê tẩm ướp, bảo quản hải sản, đạm urê sẽ ngấm trực tiếp vào cá. Sau đó, dù có được rửa đi rửa lại bao nhiêu lần vẫn không loại bỏ được hết các dẫn xuất độc hại của urê đã ngấm sâu vào thực phẩm.

Trong cơ thể người, nếu lượng urê quá mức có thể gây giảm hoạt động của tuyến giáp, rối loạn máu ác tính, rối loạn thần kinh… Ngoài ra, urê có thể chứa các thành phần nguy hiểm như kim loại nặng gây ngộ độc. Nhẹ là chóng mặt, đau bụng, nặng hơn sẽ nôn mửa, tiêu chảy, trường hợp cấp cứu không kịp thì tử vong.

Đồng quan điểm, bác sĩ Trần Văn Ký, Hội Khoa học kỹ thuật An toàn thực phẩm Việt Nam cho biết, urê hòa tan trong nước sẽ làm tăng độ lạnh, giữ cho hải sản được bắt mắt, tươi lâu hơn. Song urê và chất tẩy javel không nằm trong danh mục hóa chất phụ gia được Bộ Y tế cho phép sử dụng trong việc bảo quản, chế biến thực phẩm. Việc lạm dụng sẽ gây nguy hại cho sức khỏe người ăn.

Theo các tài liệu nghiên cứu, người sử dụng có thể bị ngộ độc cấp tính nếu ăn phải hải sản như cá, mực… có dư lượng urê cao. Nếu ăn thường xuyên với hàm lượng ít, urê sẽ tích tụ dần vào cơ thể gây ngộ độc mạn tính với các biểu hiện: đau đầu không rõ nguyên nhân, mất ngủ, suy nhược cơ thể, giảm trí nhớ, ảnh hưởng đến gan, thận…

Cách nhận biết hải sản ngâm urê

Theo Pháp luật TPHCM, với các loại hải sản khi có dấu hiệu hư hỏng luôn có mùi rất đặc trưng là mùi ươn. Người tiêu dùng kiểm tra kỹ sẽ phát hiện dễ dàng dù chúng đã được xử lý để giảm bớt mùi.

Ngoài ra, mô thịt thường nhão, không săn chắc tự nhiên như hải sản còn tươi sống. Với cá ướp urê nhìn bề ngoài thấy rất tươi, mắt cá trong, mang cá đỏ tươi hơn bình thường. Tuy nhiên, độ đàn hồi thân cá không cao, khi ấn tay vào sẽ mềm, mình cá lõm xuống, ngửi kỹ cá có mùi khai chứ không phải mùi tanh đặc trưng.

Ngoài ra, sau khi rửa vài nước cá sẽ mềm, lúc chiên hay kho cá sẽ rã ra và không có mùi thơm tự nhiên của cá biển. Tương tự, với mực, bạch tuộc, tôm… nhìn bằng mắt thì tươi nhưng sờ tay vào sẽ mềm oặt. Khi chế biến sẽ không có độ ngọt, thơm tự nhiên mà thịt hải sản ướp urê thường mềm, nhũn, có mùi hôi…

Để tránh mua phải hải sản ngâm hóa chất, khi chọn hải sản người mua nên kiểm tra kỹ. Nên mua đồ còn sống, bằng không cần chọn những cửa hàng có uy tín, xuất xứ sản phẩm rõ ràng. Khi chế biến hải sản nếu thấy mùi khai, có vị khó chịu thì không nên ăn.

Nguồn tổng hợp